ენერგორესურსებით მდიდარი აზერბაიჯანი მეზობლებისთვის ელექტროსადგურად იქცა.

მიუხედავად იმისა, რომ ბაქო ყველაზე მეტად ცნობილია, როგორც ნავთობისა და გაზის წყარო, ბოლო წლებში მან ასევე დაიწყო ასობით მილიონი დოლარის ღირებულების ელექტროენერგიის მიყიდვა მეზობელ საქართველოსთვის და კიდევ უფრო მეტის ტრანზიტი საქართველოს გავლით თურქეთში.

”ჩვენ განვიცადეთ ტრანსფორმირება ელექტროენერგიის იმპორტიორი ქვეყნიდან მის ექსპორტიორად”, - თქვა პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა 2020 წლის აპრილში.

ახლა მიმდინარეობს გეგმები ამ ექსპორტის კიდევ უფრო გაფართოების მიზნით, შავი ზღვის ქვეშ გათვალისწინებული ელექტროგადამცემი ხაზით, რომელიც აზერბაიჯანულ ელექტროენერგიას საქართველოს გავლით ევროკავშირს მიაწვდის.

მაგრამ OCCRP-ის და მისი ქართველი და აზერბაიჯანელი პარტნიორების ახალი ერთობლივი გამოძიება ცხადყოფს, რომ მზარდი ვაჭრობა ხასიათდება გამჭვირვალობის ნაკლებობით და რომ იმ ოფიციალური პირების ოჯახის წევრებმა, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან ამ პროექტის განხორციელებაზე, დადეს ცალკე საქმიანი გარიგებები მათთან, ვინც ამით სარგებლობს.

მას შემდეგ, რაც აზერბაიჯანის სახელმწიფო ენერგეტიკული კომპანია Azerenergy-მ დაიწყო ელექტროენერგიის ფართომასშტაბიანი ექსპორტი საქართველოში და საქართველოს გავლით, ვაჭრობას თითქმის მთლიანად ფარული ოფშორული შუამავლები ახორციელებენ. პირველი დაფუძნებულია ბელიზში, ხოლო მეორე და მესამე სპეციალურ კორპორატიულ ზონებში, არაბეთის გაერთიანებულ საემიროებში.

წლების განმავლობაში მხოლოდ ეს სამი კომპანია დებდა გარიგებებს აზერბაიჯანული ელექტროენერგიის საქართველოში ტრანზიტის თაობაზე, მაგრამ ვინ იდგა მათ უკან, ამაზე სრული გაუგებდობა სუფევდა.

ახლა კი მათი ეს დადასტურებულია: მათ უკან მდგომი ადამიანი არის სულხან პაპაშვილი, საქართველოს ერთ-ერთი უმდიდრესი ბიზნესმენი და იმ უწყების ყოფილი ხელმძღვანელი, რომელიც იცავს ქვეყნის პრეზიდენტს.

ქართულმა იურიდიულმა ფირმამ, რომელიც მისი სახელით გამოგვეხმაურა, დაადასტურა პაპაშვილის მონაწილეობა და მას „ერთადერთი ბენეფიციარი და 100%-იანი აქციონერი“ უწოდა.

მაგრამ ეს ამბავი ამით არ მთავრდება. სულ რაღაც ერთ წელზე მეტი ხნის შემდეგ, რაც პაპაშვილმა უზრუნველყო თავისი ბიზნესი და „აზერენერჯისგან“ ელექტროენერგიის ყიდვა დაიწყო, ის ცალკე პარტნიორობაში შევიდა სახელმწიფო კომპანიის პრეზიდენტის მეუღლესთან. ამ ქალმა გასცა მინდობილობა ფართო უფლებებით მამაკაცზე, რომელმაც იმაე სახის უფლებამოსილება მიიღო პაპაშვილისგან და OCCRP-თან ინტერვიუში საკუთარ თავს უწოდა მისი ოფშორული კომპანიის „მენეჯმენტის“ „სანდო პირი“.

როდესაც „აზერენერჯის“ პრეზიდენტი ეთიბარ პირვერდიევი გაათავისუფლეს თანამდებობიდან 2018 წელს აზერბაიჯანის მასშტაბით ელექტროენერგიის გათიშვის გამო, მის მემკვიდრედ დასახელდა ადამიანი, სახელად ბალაბაბა რზაევი. ამის შემდეგ რზაევის შვილმა დაიწყო პაპაშვილთან ბიზნესის კეთება, ქართველი ბიზნესმენისგან ორი დიდი კომერციული საკუთრება იყიდა და მასთან ერთად იქირავა კომერციული ფართი თბილისის შუაგულში.

გარდა ამისა, რზაევის შვილმა პაპაშვილის „სანდო პირთან“ ერთად დააარსა კომპანია და დაიწყო მომგებიანი ბიზნესი ელექტროგადამცემი კაბელების გაყიდვით უფროსი რზაევის მიერ დაარსებული აზერბაიჯანული კომპანიისგან.

ამ პერიოდში პაპაშვილი ასევე საქმიანობდა აზერბაიჯანის რანგით მესამე მაღალჩინოსნის, პრეზიდენტ ილჰამ ალიევის უშიშროების გავლენიან იხელმძღვანელის, ბაილარ ეიუბოვის მეუღლესთან და ქალიშვილებთან. მართალია, ჟურნალისტებმა ვერ იპოვეს რაიმე მტკიცებულება იმისა, რომ რაიმე თანახ გადავიდა ხელიდან ხელში, მაგრამ ცნობილია, რომ ეიუბოვის ოჯახმა დააგროვა უზარმაზარი უძრავი ქონება, რაც მისი ოფიციალური ხელფასით ვერ აიხსნება.

„ჩვენი სახელმწიფოს პრობლემაა... რომ [ოფშორული] კომპანიების საქმიანობა არ არის გამჭვირვალე. ტყუილი და სიმართლე ერთმანეთში აირია,“ - ამბობს ენერგეტიკის ექსპერტი და საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის პროფესორი გია არაბიძე. „თუ წახვალ და დაგუგლავ, კომპანიის სახელის მიღმა ვერაფერს იპოვი. ამიტომ გამჭვირვალობა ბევრ პრობლემას მოაგვარებს“.

პაპაშვილის წარმომადგენელმა იურიდიულმა ფირმამ აზერბაიჯანელი ჩინოვნიკების ოჯახის წევრებთან ბიზნესმენის ურთიერთობაზე დაწერა: „ის ფაქტი, რომ აზერბაიჯანელი ჩინოვნიკების ოჯახებთან დაკავშირებული ბიზნესმენები ეწევიან სხვადასხვა ბიზნესს და/ან იძენენ აქტივებს საქართველოში, არ არის იმის მტკიცებულება, რომ ისინი იღებენ შეღავათიან მოპყრობას ნებისმიერ ბიზნეს გარიგებაში ბატონი პაპაშვილის გამო“.

მტკიცება, რომ პაპაშვილის ბიზნესს არ აქვს გამჭვირვალობა, „ყოველგვარ საფუძველს მოკლებულია“, დასძინა იურიდიულმა ფირმამ. მათ აღნიშნეს, რომ პაპაშვილმა ჟურნალისტებს მიაწოდა „სრული ინფორმაცია კომპანიის აქციონერთა სტრუქტურის შესახებ“, მაგრამ არაფერი უთქვამს იმაზე, თუ რატომ მოქმედებდა ბიზნესმენი გაუმჭვირვალე ოფშორული კომპანიების მეშვეობით.

საბოლოოდ, ფირმა წერდა, რომ პაპაშვილის ბიზნესი, რომლის მიერ აზერბაიჯანისგან ელექტროენერგიის ყიდვა „აძლიერებს საქართველოს ენერგეტიკულ დამოუკიდებლობას რუსეთისგან“. მათ უარყვეს, რომ პაპაშვილის ბიზნესი მონოპოლიაა და განაცხადეს, რომ „არ არსებობს კონკურენტი ეკონომიკური აგენტი/კომპანია, რომელიც დაინტერესებულია ელექტროენერგიის ტრანზიტის ბიზნესით აზერბაიჯანიდან თურქეთში“.

რზაევმა ჟურნალისტებს განუცხადა, რომ არ იცოდა მისი შვილის ბიზნეს გარიგებების შესახებ. მისმა ვაჟმა ფუად რზაევმა თქვა, რომ მის ბიზნეს საქმიანობას არანაირი კავშირი არ აქვს მამის საქმიანობასთან და არ წარმოადგენს ინტერესთა კონფლიქტს. პირვერდიევმა, მისმა მეუღლემ, ეიუბოვმა და ეიუბოვის ოჯახის წევრებმა ჟურნალისტების შეკითხვებს არ უპასუხეს.

ელგრინისაღზევება

2015 წლის ნოემბრის დასაწყისში ილჰამ ალიევი საქართველოს ოფიციალური ვიზიტით ეწვია. რიგითი შეხვედრების შემდეგ, აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ქართველ კოლეგა გიორგი მარგველაშვილთან ერთობლივ დეკლარაციას მოაწერა ხელი.

მის თითქმის სამ ათეულ პუნქტს შორის იყო ერთი, რომელმაც იმ დროს ყურადღება არ მიიპყრო: ორმა პრეზიდენტმა პირობა დადო, რომ „დაუჭერენ მხარს სამხრეთ კავკასიის ელექტროსატრანზიტო დერეფნის ორგანიზებას აზერბაიჯანიდან ქართული სისტემის გავლით თურქეთში“.

ფაქტობრივად, ეს შემთხვევა ორი ქვეყნის ელექტროენერგიის ვაჭრობაში გარდამტეხი იყო.

წინა რამდენიმე წლის განმავლობაში, აზერბაიჯანის ექსპორტი საქართველოში შეადგენდა მხოლოდ რამდენიმე მილიონი დოლარის ელექტროენერგიას, რომელიც ორ სახელმწიფო ენერგეტიკულ კომპანიას შორის პირდაპირი ვაჭრობის შედეგი იყო.

მაგრამ 2015 წლის გარიგების შემდეგ ექსპორტი გაიზარდა. გაეროს სავაჭრო მონაცემების მიხედვით, 2016-2023 წლებში საქართველომ აზერბაიჯანიდან 247 მილიონ დოლარზე მეტი ელექტროენერგია შეიძინა. იმავე პერიოდში კიდევ 400 მილიონი აშშ დოლარის ღირებულების ტრანზიტი განხორციელდა საქართველოს გავლით და გაიყიდა თურქეთში, ჟურნალისტების შეფასებითა და ვაჭრობის მოცულობის შესახებ საქართველოს ოფიციალურ მონაცემებზე დაყრდნობით.

ოფიციალური განცხადებები არასოდეს გაკეთებულა იმის ასახსნელად, თუ ვინ ხელმძღვანელობდა ამ მზარდ ვაჭრობას. მაგრამ კორპორატიული დოკუმენტები და სამთავრობო სტატისტიკა გვეხმარება ნათელი მოვფინოთ იმას, თუ როგორ განვითარდა ეს დიდი ბიზნესი და როგორ იყო დაფარული საზოგადოებისგან.

2015 წლის ნოემბერშივე, აზერბაიჯანისა და საქართველოს პრეზიდენტების ერთობლივ დეკლარაციაზე ხელმოწერიდან რამდენიმე კვირის შემდეგ, საქართველოში და ბელიზში დაარსდა ორი კომპანია  - „ელტრანზიტი (Eltransit) და „ელგრინ ჰოლდინგსი“ (Elgreen Holdings).

საქართველოს სტატისტიკა აჩვენებს, რომ „ელტრანზიტმა“, რომელიც პაპაშვილის დიდი ხნის ბიზნესპარტნიორს ეკუთვნის, დაიწყო ელექტროენერგიის ყიდვა „აზერენერჯისგან“ და რამდენიმე თვე დახარჯა თურქეთში მის გაყიდვაში.

შემდეგ ბიზნესი ოფშორში გადავიდა, ტრანზიტული ვაჭრობა თავის თავზე ბელიზურმა „ელგრინმა“ აიღო და ასევე დაიწყო აზერბაიჯანული ელექტროენერგიის იმპორტი საქართველოსთვის. იმის გამო, რომ ბელიზის იურისდიქციით ინფორმაცია კომპანიის მფლობელების შესახებ არ არის საჯაროდ ხელმისაწვდომი, ამან ეფექტურად დაიცვა ბიზნესის ბენეფიციარები საზოგადოებრივი კონტროლისგან.2017 წელს ვაჭრობა გადაეცა სხვა „ელგრინ ჰოლდინგსს“, რომელიც რეგისტრირებულია საიდუმლო კორპორატიულ რეესტრში.

არაბეთის გაერთიანებულ საემიროებში. 2023 წლის ოქტომბრის მდგომარეობით, ვაჭრობა აიღო კიდევ ერთმა კომპანიამ, Sheldon Corporation, რომელიც რეგისტრირებულია სხვადასხვა საემირო „ეკონომიკურ ზონაში“ არაბეთის გაერთიანებულ საემიროებში.

2023 წლის ოქტომბრის მდგომარეობით, ვაჭრობა გადავიდა კიდევ ერთ კომპანიაზე, „შელდონ კორპორეიშენზ“ (Sheldon Corporation), რომელიც რეგისტრირებულია საემიროების სხვა „ეკონომიკურ ზონაში“.

„ელგრინს“ არ აქვს მოქმედი ვებსაიტი, არ ამხელს ინფორმაციას მისი ფინანსების, მენეჯერების ან ადმინისტრატორების შესახებ და წლებია, რაც ფარულად მართავს თავის მონოპოლიას. მისი არსებობა და ის ფაქტი, რომ პაპაშვილს აქვს მასთან კავშირი, პირველად 2020 წელს დაფიქსირდა OCCRP-ის ერთ-ერთი ქართველი პარტნიორის, სტუდია მონიტორის მიერ ჩატარებული გამოძიების შედეგად.

გამოძიებაში „ელგრინის“ უკან მდგომ ერთ-ერთ ადამიანად მოხსენიებულია ზურაბ ნოღაიდელი, რომელიც 2005-2007 წლებში საქართველოს პრემიერ-მინისტრის პოსტს იკავებდა. ამ მხილების შემდეგ ნოღაიდელმა თითქმის ათწლიანი პაუზის შემდეგ ისევ დაიწყო მედიასთან საუბარი. ფორბსისთვის (Forbes) მიცემულ ინტერვიუში, სტუდია მონიტორის ანგარიშიდან ერთი თვის შემდეგ, მან გაამხილა, რომ პაპაშვილი იყო „ელგრინის“ ერთ-ერთი მფლობელი, მაგრამ თქვა, რომ მას სხვა ინვესტორებიც ჰყავს.

ორი წლის შემდეგ, სასამართლო საქმის მოწმის ჩვენებაში, ნოღაიდელი შეეწინააღმდეგა თავის ინტერვიუს „ფორბსთან“ და თქვა, რომ „ელგრინის“ერთადერთი მფლობელი იყო ევროკავშირის მოქალაქე, რომელსაც არ დაასახელებდა. მისი თქმით, პაპაშვილი იყო „გადაწყვეტილების მიმღები, რომელიც ადგენს კომპანიის პოლიტიკას“.

ნოღაიდელმა ამ ისტორიის შესახებ მიცემულ ახალ ინტერვიუში შეცდომა გაუგებრობას მიაწერა და თქვა, რომ „ელგრინის“ ერთადერთი მფლობელი ნამდვილად არის და ყოველთვის იყო პაპაშვილი, თუმცა ასევე დასძინა, რომ ასეთი კომპანიის შექმნა მისი იდეა იყო.

"ეს იყო ჩემი იდეა", - თქვა ნოღაიდელმა. „მე ჩამოვაყალიბე ბიზნესის სტრუქტურა და შევთანხმდი „აზენერჯისთან“, აზერბაიჯანულ მხარესთან... მე თვითონ რესურსი არ მქონდა. ამიტომ მოვიწვიე სულხან პაპაშვილი, ის არის ფინანსური ინვესტორი“.

ჟურნალისტების თხოვნით, პაპაშვილის სახელით მოპასუხე იურიდიულმა ფირმამ დაადასტურა, რომ ის ნამდვილად იყო სამი ოფშორული კომპანიის ერთადერთი ბენეფიციარი. მათ ასევე დაწერეს: „„ელგრინი“ არის კერძო კომპანია და მას არ ევალება ვებგვერდის შექმნა და მართვა. „ელგრინიც“ და „შელდონიც“ სათანადო ფორმითა და წესით წარადგენენ თავიანთ ფინანსურ ანგარიშგებას შესაბამის იურისდიქციებში.”

ნოღაიდელმა უარყო მოსაზრება, რომ ოფშორში გადაადგილება გასაიდუმლოებულია და განმარტა, რომ მან რეკომენდაცია მისცა იურისდიქციის შეცვლას გადასახადების დაზოგვის მიზნით.

”ჩვენ გადავიფიქრეთ, რადგან მე გადავწყვიტე ასე,” - თქვა მან. ”მე ვურჩიე პარტნიორებს, რომ ასე უკეთესი იქნებოდა. საგადასახადო თვალსაზრისით უფრო ეფექტური იქნებოდა“.

მაშ, როგორ დაიწყო აზერბაიჯანის სახელმწიფო ენერგეტიკულმა კომპანიამ ბიზნესის კეთება ახლად შექმნილ ქართულ კომპანიასთან, რომელსაც ენერგეტიკის სექტორში გამოცდილება არ ჰქონდა?

ნოღაიდელის ცნობას, რომ მან ეს იდეა აზერბაიჯანელებს წარუდგინა, ადასტურებს თავად „აზერენერჯი“. კომპანიაში განაცხადეს, რომ სწორედ „ელგრინმა“ გაამახვილა მათი ყურადღება „საქართველოში ელექტროენერგიის კონკურენტულ საფუძველზე ექსპორტისა და ელექტროენერგიის თურქეთში და შემდგომ ევროკავშირში საქართველოს გავლით ტრანზიტით ექსპორტის შესაძლებლობაზე“.

მაგრამ კორპორატიული ჩანაწერებისა და იურიდიული დოკუმენტების საშუალებით, რომლებიც ჟურნალისტებმა მოიპოვეს, შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ შესაძლოა სხვა მოსაზრებებიც ყოფილიყო. იმ ვითარებაშიც კი, როცა პრეზიდენტი ალიევი მხარს უჭერდა ვაჭრობას და „აზერენერჯის“ მაღალი რანგის გადაწყვეტილების მიმღებები თავიანთ სახელმწიფო კომპანიას „ელგრინთან“ პარტნიორობაში უძღვებოდნენ, ალიევის უშიშროების უფროსის ოჯახის წევრები და „აზერენერჯის“ ორი მომდევნო ხელმძღვანელი შევიდნენ ბიზნესში პაპაშვილთან და „ელგრინის“ორ წარმომადგენელთან.

გადახლართულიინტერესები

„ელგრინში“ ჩართული ერთი ადამიანი, რომელიც, ნოღაიდელის თქმით,„ზოგიერთ ყოველდღიურ მენეჯმენტში“ იყო ჩართული, არის პაატა ჯღენტი, თბილისის პოლიციის უფროსის ყოფილი მოადგილე.

ჟურნალისტებისთვის მიწერილ ელექტრონულ ფოსტაში მან თავი დაასახელა, როგორც ადამიანი, რომელიც პასუხისმგებელია კომპანიის ლიდერების მიერ მიღებული გადაწყვეტილებების შესრულებაზე. „იმის გამო, რომ კომპანიის მენეჯმენტი ძალიან დატვირთულია, მათივე გადაწყვეტილებით მომცეს უფლებამოსილება, რომ ისინი სხვადასხვა ინსტანციაში წარმომედგინა“, - წერს ის. "მე არ ვიღებ გადაწყვეტილებებს და მხოლოდ მათ დავალებებს ვასრულებ."

მას ეს უფლებამოსილება მიანიჭეს, როგორც თავად ამბობს, „პროფესიონალიზმისა და სამუშაოსადმი გულმოდგინე დამოკიდებულების გამო“.

რეპორტიორებმა მოიპოვეს ათამდე დოკუმენტი, რომელიც აჩვენებს, რომ ჯღენტს უფლებამოსილება მიენიჭა პაპაშვილის, მისი მეუღლისა და მისი ქალიშვილის მიერ. ეს გვიჩვენებს, რომ ოჯახმა მას მიანდო ფართო უფლებამოსილება მათი საქმეების მართვაში.

მაგრამ ჯღენტის უფლებამოსილება, ემოქმედა სხვათა სახელით „ელგრინისა“ და საქართველოს ფარგლებსაც კი გასცდა. განსაკუთრებით ორი დოკუმენტი გამოირჩევა. ერთი გაცემული იყო ეტიბარ პირვერდიევის მეუღლის, ფარვანა პირვერდიევას მიერ, რომელიც „აზერენერჯის“ იმ დროს ხელმძღვანელობდა, როდესაც კომპანიამ „ელგრინის“შეთავაზება მიიღო ბიზნესის კეთების შესახებ.

მეორე არის ზოჰრა სულთანოვა, აზერბაიჯანის პრეზიდენტ ილჰამ ალიევის უშიშროების სამსახურის უფროსის, ბაილარ ეიუბოვის ცოლი. მიუხედავად იმისა, რომ ეიუბოვის პირდაპირი კავშირები „აზერენერჯისთან“ ცნობილი არ არის, ის დიდი ხანია ცნობილია, როგორც უზარმაზარი ძალისა და გავლენის მქონე ადამიანი, რადგან აზერბაიჯანის ავტორიტარულ ლიდერთან დაახლოებული პირია.

ორივე დოკუმენტი გაიცა 2017 წლის მაისში, როდესაც „აზერენერჯიმ“ განაცხადა, რომ საქართველოში წამყვანი ელექტროენერგიის ექსპორტიორის ადგილი დაიკავა. ეს დოკუმენტები აჩვენებს, რომ ჯღენტმა ორივე ქალისგან მიიღო ფართო უფლებამოსილება: მას შეეძლო მათი ინტერესები გაეტარებინა, საბანკო ანგარიშები გაეხსნა და დაეხურა, თანხები გაეტანა, უძრავი ქონება ეყიდა-გაეყიდა-გაეჩუქებებინა და მათი სახელით მიმოწერაც კი განეხორციელებინა.

ჯღენტმა დრო არ დაკარგა და უფლებამოსილების მიღებიდან სულ რაღაც ორ კვირაში დააარსა ქართული კომპანია შპს „ესკო“, სადაც პირვერდიევი, სულთანოვა და პაპაშვილი მისი თანამფლობელები გახდნენ.

ამის შემდეგ, დაუყოვნებლივ, „ესკომ“ იყიდა მიწის ნაკვეთი თბილისის ჩრდილო-აღმოსავლეთით მდებარე სოფელში, რომლის ღირებულება დაახლოებით $852,000 იყო. ჯღენტმა არ გაამხილა, რისთვის იყო ეს საჭირო და ამხოლოდ ის თქვა, რომ ეს იყო „გარკვეული ბიზნეს იდეა, რომლისთვისაც საჭირო ნებართვები ვერ მივიღეთ“.

მისი თქმით, პროექტი ჯერ არ განხორციელებულა.

პირვერდიევამ და სულთანოვამ არ უპასუხეს კითხვებს ფულის წარმოშობასთან დაკავშირებით. პაპაშვილის პასუხისმგებელმა იურიდიულმა ფირმამ კი დაწერა, რომ პირვერდიევას ქალიშვილი „ოფიციალურ და ლეგალურ ბიზნესს ფლობს, რომელიც დედამისს საშუალებას მისცემს წვლილი შეიტანოს“ „ესკოს“ საქმიანობაში.

ამის შემდეგ „ესკომ“ წარუმატებელი განაცხადი გააკეთა საქართველოს მთავრობის ტენდერში 22-მდე ელექტროგადამცემი ანძის ასაგებად. რეპორტიორებმა ვერ იპოვეს სხვა საჯაროდ ხელმისაწვდომი ინფორმაცია კომპანიის საქმიანობის შესახებ.

პაპაშვილის საპასუხოდ იურიდიულმა ფირმამ დაწერა, რომ „ეს კომპანია ფლობს ერთ აქტივს და პრაქტიკულად არ აწარმოებს ბიზნეს საქმიანობას“ და თქვა, რომ „არ იცოდნენ „ესკოს“ მონაწილეობის შესახებ ენერგეტიკულ სექტორთან დაკავშირებულ ტენდერებში“.

2018 წლის ივლისში აზერბაიჯანში ქვეყნის უმსხვილეს ელექტროსადგურზე მომხდარი უბედური შემთხვევის შედეგად დენი ქვეყნის მასშტაბით გაითიშა. ზაფხულის სიცხეში კონდიციონერები და მაცივრებიც გამოუსადეგარი გახდა, ბაქოს მეტროში უამრავი ხალხი გაიჭედა, რის გამოც პირვერდიევს საჯაროდ უსაყვედურა პრეზიდენტმა ალიევმა.

პირვერდიევი თანამდებობიდან სექტემბერში გაათავისუფლეს. მაგრამ ჯღენტმა მისი ოჯახის სახელით მუშაობა მაინც განაგრძო. 2019 წელს პოლიციის უფროსის ყოფილმა მოადგილემ სხვა კომპანია დაარეგისტრირა პირვერდიევის ვაჟი სთვის, ელვინისთვის, რომელიც მაშინ 19 წლის სტუდენტი იყო და რომელმაც შემდეგ ეს გამოიყენა საქართველოში ქონების შესაძენად.

მომდევნო წელს ელვინმა და პაპაშვილმა შეიძინეს კომპანია, რომელიც 9 სართულიან საცხოვრებელ კორპუსს აშენებს საქართველოს დედაქალაქ თბილისში.

კაბელისკაცი

2018 წელს, პირვერდიევის თანამდებობიდან გათავისუფლებისთანავე, ბალაბაბა რზაევი, უფრო ცნობილი როგორც ბაბა, „აზერენერჯის“ ახალ პრეზიდენტად დაინიშნა.

პაპაშვილთან და ჯღენტთან ბიზნესი აქვს მის შვილს, ფუადსაც.

2022 წლის იანვარში, 33 წლის ასაკში, ფუად რზაევმა ასეთივე ფართო უფლებამოსილება მიანიჭა ჯღენტს. მომდევნო თვეში ჯღენტმა ფუადთან ერთად დააარსა კომპანია შპს „კაბლიანსი“ და ორივეს მაგივრადაც მოაწერა ხელი დამფუძნებელ დოკუმენტს. (პაპაშვილის სახელით მოპასუხე საადვოკატო ფირმამ ეს უფლებამოსილება აღწერა, როგორც „არაფერი უჩვეულო“).

ამჯერად ჯღენტმა წილი თავისთვისაც მიიღო, რაც, როგორც თავად განაცხადა, იყო ფუადის ჟესტი„ბევრ მოლაპარაკებებში წარმატებული მონაწილეობის გამო“.

ფუადი და ჟღენტი ფლობდნენ „კაბლიანსის“25 პროცენტს, ხოლო დანარჩენი 50 პროცენტი მაღალი ძაბვის დენის კაბელების საქართველოს უმსხვილეს მწარმოებელს, „საქკაბელს“ ეკუთვნოდა.

დაარსებიდან სულ რაღაც ერთ კვირაზე მეტი ხნის შემდეგ, „კაბლიანსმა“ მიიღო ექსკლუზიური უფლება საქართველოში შემოეტანა და გაეყიდა აზერბაიჯანული საკაბელო კომპანიის „გოქნურ ბაკუს“ (Goknur Baku Ltd.) მიერ დამზადებული პროდუქცია. ეს კომპანია 2003 წელს დააარსა ფუადის მამამ, ბალაბაბა რზაევმა.

ჟურნალისტების შეკითხვებზე საპასუხოდ ბალაბაბა რზაევმა დაწერა, რომ „გოქნურ ბაქოს“ არანაირი კავშირი არ ჰქონდა მასთან და რომ კომპანია ამჟამად ეკუთვნის ოჯახის წევრებს, რომლებსაც ის არ ასახელებს.

მიუხედავად იმისა, რომ კორპორატიული საკუთრების შესახებ ჩანაწერები არ არის ხელმისაწვდომი აზერბაიჯანში, რეპორტიორებმა მოიპოვეს კომპანიის ფინანსური ანგარიშგება 2020 და 2021 წლებისთვის, რაც აჩვენებს, რომ რზაევი ჯერ კიდევ იმ დროს ფლობდა „გოქნურ ბაქოს“ 70 პროცენტს.

იმავდროულად, ფუად რზაევის ინვესტიციები საქართველოში გაგრძელდა უძრავი ქონების სექტორში.

2022 წლის მარტში ჯღენტმა მოამზადა დოკუმენტაცია ფუადისთვის გახსნილი კიდევ ერთი ახალი კომპანიის დასაარსებლად. შპს „რუსთაველი 1“-ად წოდებული კომპანიის დაარსების დოკუკენტს ფუადის სახელით ისევ ჟღენტმა მოაწერა ხელი. ახლად დაარსებული კომპანიის მეშვეობით, სულ რაღაც ორი დღის შემდეგ, რზაევმა 3 მილიონ დოლარზე მეტი ნაღდი ფული გადაიხადა, რათა ეყიდა კიდევ ერთი კომპანია, რომელიც ფლობს კომერციულ ფართებს საქართველოს დედაქალაქ თბილისის ცენტრში.

ამ ფართს ამჟამად თვეში 21 000 დოლარად ქირაობს ორი რუსი ბიზნესმენი, რომლებიც აქტიურობენ ფუფუნების საგნების საცალო ვაჭრობის სექტორში და მაღაზიის გასახსნელად ემზადებიან. ამ ფართის გვერდით მდებარე ქონება, რომელიც ასევე რუსებს აქვთ ნაქირავები, პაპაშვილის საკუთრებაა.

კიდევ ერთ ქართველ ბიზნესმენთან ერთად ფუად რზაევმა ასევე იყიდა 5 მილიონი დოლარის ღირებულების კომერციული უძრავი ქონება თბილისში პაპაშვილის, მისი ძმისა და კიდევ ერთი კაცისგან, მათ შორის ბიზნეს ცენტრი ცნობილ შარდენის ქუჩაზე.

არარეალიზებულიგეგმები

ელდიარ ეიუბოვი, აზერბაიჯანის პრეზიდენტის, ბაილარ ეიუბოვის უშიშროების უფროსის ვაჟი, ქართულ ენერგეტიკულ ბიზნესში სულ რაღაც 23 წლის ასაკში ჩაერთო.

მისმა კომპანიამ, „კალევოლტმა“, 2018 წლის დეკემბერში დაახლოებით ნახევარი მილიონი დოლარი დახარჯა კიდევ ერთი კომპანიის, „კამარა ენერჯის“შესაძენად, რომელმაც საქართველოს მთავრობასთან ჰესების ასაშენებლად ორი მემორანდუმი გააფორმა.

მომდევნო წელს ელდარ ეიუბოვმა უფლებამოსილება მიანიჭა პაპაშვილის დიდი ხნის ბიზნესპარტნიორს, გიორგი კუხალეიშვილს, რომელსაც მისი ინტერესები უნდა წარმოედგინა კომპანია „კალევოლტში“.

კუხალეიშვილი ასევე იყო ჩართული „ელგრინში“, თუმცა ჟურნალისტებმა მის მიერ შესრულებული როლის შესახებ ურთიერთგამომრიცხავი ცნობები მიიღეს.

უფლებამოსილებამ კუხალეიშვილს საშუალება მისცა ეიუბოვის სახელით დასწრებოდა საბჭოს სხდომებს, შეეცვალა კომპანიის წესდება, შეეცვალა მისი წილის ზომა, დაემტკიცებინა უძრავი ქონების ყიდვა-გაყიდვა და მრავალი სხვა ფუნქცია შეესრულებინა. მან ასევე აღნიშნა, რომ ეს უფლებები არ იყო ამომწურავი: კუხალეიშვილმა მიიღო უფლება „განეხორციელებინა ნებისმიერი სხვა ქმედება, რომელიც პირდაპირ არ არის მითითებული ამ მინდობილობაში, მაგრამ აუცილებელია [ეიუბოვის] უფლებებისა და კანონიერი ინტერესების განსახორციელებლად“.

სანამ რაიმე მშენებლობა გაგრძელდებოდა, 2020 წლის ივნისში ელდარ ეიუბოვმა „კამარა ენერჯი“ ერთ მილიონ დოლარად გაყიდა.